Türk İstihbaratı’nın Tarihçesi: Hamza , Mücahit, Muharip ve Felah Grupları
TBMM’nin 1920’de bir araya gelip teşekkül edilmesiyle Milli Mücadele, Ankara merkezden yönetilmeye başlanmıştır. Bu gelişme savaştan yenik ayrılan mevcut Osmanlı Hükümeti’nin gücünü kırmış Türk halkının büyük oranda bağlılığını kazanmıştır. Ancak irili ufaklı birçok grup başına buyruk hareket etmekteydi. Bunun yarardan çok zarar getirdiğini gören TBMM tüm gizli teşkilatların tek karargahtan yönetilmesine karar vermiştir. Buradan yola çıkarak; Anadolu’ya silah, cephane ve subay sevk etmek ve istihbari faaliyetler yapmak maksadıyla, Fevzi Paşa’nın himayesinde Hamza Teşkilatı teşekkül edilmiştir.
Buna nazaran teşkilatın kripto şifreleri hasımlarınca ele geçince ve TBMM’ye sevki yapılan mühim evrak dosyası yitirilince teşkilat, Hamza adını terk edip Mücahit ismiyle icraatlarına devam kararı vermiştir. Ancak çok kısa zaman zarfı içinde yine isim değişikliğinde karar kılınmış önce Muharip akabinde de Felah ismiyle çalışmalarını yürütmüştür. Kayıtlara ve hatıratlara bakıldığı zaman bu teşkilatların sürekli isimlerini değiştirme sebebi hasım devletlerin teşkilatları tarafından yakalanmama hususunda tedbir alınmasıdır.
Teşkilatın en büyük icraat alanı ise Milli Mücadele’ye katılım ve inanç hususunda halkı birleştirici yöndeki çalışmaları olmuştur. İstihbari faaliyet alanında bilhassa Yunan tarafının vaziyeti ile alakalı pusulaları sürekli Fevzi ve M.Kemal Paşalara ulaştırmasıdır. Yine içeri sızdırılmaya çalışılan casusların da isim ve eşkallerinin tespit edilip, sızmanın bertaraf edilmesinde de büyük hizmetleri olmuştur. Teşkilatın faaliyet ve eylemleri 1923 yılının bitimine yakın sona erdirilmiştir. (MİT Özel Arşivi Ek Nu: 18).
